Psychologische veiligheid op de werkvloer: lessen uit de Formule 1

In de snelle wereld van de Formule 1, waar elke milliseconde telt en de druk om te presteren altijd aanwezig is, schuilt een interessante les voor organisaties: het belang van psychologische veiligheid. Marcia Goddard is neurowetenschapper en begeleidt organisaties bij het creëren van een omgeving waarin mensen optimaal tot hun recht komen. Ook deed ze onderzoek naar de cultuur binnen de Formule 1. Wat kunnen organisaties leren van deze bijzondere sport? Marcia deelt haar bevindingen. 
 

Psychologische veiligheid in de Formule 1 

Marcia: “Binnen organisaties heb je altijd te maken met verandering. En helaas heeft verandering voor mensen vaak een negatieve lading. Het is iets waar we tegenop zien en waar we bang voor zijn. Op dat vlak zie ik de Formule 1 als goed voorbeeld van hoe het anders kan. Hier wordt verandering namelijk als een uitdaging gezien, in plaats van een bedreiging. Dat heeft alles te maken met psychologische veiligheid: jezelf durven uiten en fouten durven maken. Want één van de belangrijkste elementen om duurzaam goed te kunnen presteren, is het gevoel dat je dingen mag proberen en daarvan mag leren. Binnen de Formule 1 hebben ze de ‘no blame’ filosofie. Gaat er iets fout, dan wijzen ze niet naar een persoon, maar pakken ze het probleem aan als team. Verandering en fouten maken zijn zelfs onmisbaar binnen deze sport. Als een team ook maar even stopt met het testen en doorontwikkelen van een auto, dan eindigt die in het volgende seizoen hoogstwaarschijnlijk achteraan. Het zoeken naar oplossingen wordt binnen de Formule 1 gestimuleerd, waardoor je als team alleen maar beter wordt. Ze schieten daar niet zo snel in de kramp als ze te maken krijgen met verandering. Dat gebeurt op de werkvloer wel.”

Gevolgen van te weinig psychologische veiligheid op de werkvloer 

Op het gebied van fouten maken kunnen werkgevers veel leren van de mentaliteit binnen de Formule 1. Marcia: “Straf je iemand steeds als er iets niet goed gaat, dan durft diegene geen nieuwe dingen meer te proberen. Terwijl dat juist nodig is voor innovatie.” Psychologische veiligheid is een belangrijke voorwaarde binnen organisaties en het zorgt voor betere prestaties. Marcia: “Die veiligheid is er vaak te weinig. En dat terwijl het is aangetoond dat een deel van de hersenen minder actief wordt als er te weinig psychologische veiligheid is. Dit deel van de hersenen is juist belangrijk, want hiermee kan je problemen oplossen, analytisch denken, creatief zijn en beslissingen maken.” Psychologische onveiligheid maakt ook dat medewerkers onzeker worden en een lager zelfbeeld krijgen. Marcia benadrukt: “Je vat dingen bijvoorbeeld negatiever op, terwijl ze zo niet bedoeld zijn. We denken sneller dat iemand boos is, of dat je iets doms hebt gezegd. Ook maak je continu stresshormonen aan als je je psychologisch onveilig voelt.”

Invloed op werkprestaties 

Psychologische veiligheid heeft veel impact op de dynamiek binnen teams, maar ook op het welzijn van medewerkers. Marcia: “Heb je te maken met psychologische onveiligheid binnen de organisatie, dan is dat op de lange termijn niet goed voor de lichamelijke en mentale gezondheid van je team. Het vergroot de kans op een burn-out en zorgt ervoor dat mensen zich minder ontwikkelen. Medewerkers gebruiken dus niet meer hun volle potentieel. Dat is onprettig voor de medewerker, maar ook voor jou als werkgever.” Volgens Marcia onderschatten veel werkgevers het belang van psychologische veiligheid. Marcia: “Ik werk veel met leiderschapsteams en die zeggen vaak eerst dat het wel goed zit met de psychologische veiligheid binnen hun organisatie. Maar het is logisch dat je die veiligheid zelf voelt. Jij bent tenslotte de baas. Maar weet je ook hoe je medewerkers erover denken? Om de werkprestaties binnen je team te vergroten is het belangrijk om dit in kaart te brengen, problemen aan te pakken en de maatregelen vervolgens te waarborgen.”