Werknemer met psychische klachten? Zó gaat u ermee om

Meer dan een miljoen mensen loopt jaarlijks het risico op werkgerelateerde psychische aandoeningen zoals overspannenheid, een burn-out, depressie of angststoornis. Ruim een derde van alle medewerkers komt daardoor langdurig thuis te zitten. Hoe gaat u daar als werkgever mee om en, minstens zo belangrijk: hoe signaleert u psychische klachten in de toekomst eerder?

In de eerste helft van 2018 liep het aantal medewerkers die verzuimen met psychische klachten op naar 34%. Een zorgelijke trend volgens ArboNed, want de aantallen stijgen nog steeds. De grootste boosdoener is stress. Het aandeel stressgerelateerd verzuim is inmiddels zo groot, dat werkstress beroepsziekte nummer één is.

Hoge werkdruk

“Mogelijke verklaringen zijn de aantrekkende economie en de krapte op de arbeidsmarkt, waardoor de werkdruk toeneemt”, verklaart bedrijfsarts en directeur medische zaken bij ArboNed Truus van Amerongen. “Als de werkdruk toeneemt, kunnen met name mensen die perfectionistisch zijn en een groot verantwoordelijkheidsgevoel hebben daar last van krijgen.” Ze nemen te veel hooi op hun vork en hebben moeite met het stellen van grenzen. Met als gevolg een verstoorde werk-privé balans. Dit kan zich uiten in verschillende psychische klachten, waaronder overspannenheid, paniekaanvallen, een depressie of burn-out.

Langdurig thuis

Volgens Van Amerongen kunnen mensen met psychische klachten wel 5 tot 6 maanden uit de running zijn. Met een burn-out of depressie kan verzuim zelfs 9 maanden duren. Medewerkers met psychische klachten zaten in de eerste helft van 2018 gemiddeld 220 dagen thuis. In 2017 waren dat 197 dagen, in 2016 nog 167 dagen. Daarvan is een kwart na 340 dagen nog steeds niet volledig hersteld. De kans op een terugval is dan ook groot. Onderzoekt bevestigt dat: bij 7% van de medewerkers die thuis komen te zitten met psychische klachten, keren de symptomen na verloop van tijd terug.

Kosten en omzetverlies

Een flinke kostenpost voor u als werkgever, want één verzuimdag kost gemiddeld 250 euro. U betaalt het loon (gedeeltelijk) door én moet een vervanger regelen. Dat laatste kan een behoorlijke opgave zijn, met productie- en omzetverlies als gevolg. Daarbovenop komen eventueel nog kosten voor verzuimbegeleiding en re-integratie. Het is dan ook belangrijk dat u scherp bent op psychische klachten en tijdig ingrijpt. “Regel een afspraak met de bedrijfsarts en zorg dat de medewerker zo snel mogelijk goede hulp krijgt”, adviseert Van Amerongen. “Een snelle interventie kan drie tot vier weken aan verzuim besparen.” Dat komt neer op een besparing van maar liefst 6.250 euro per medewerker. “Schakel bijvoorbeeld zelf een psycholoog in en betaal die ook. Anders komt de medewerker terecht in de reguliere zorg, waar hij of zij met wachtlijsten te maken krijgt. De kosten die je dan als werkgever maakt, verdien je terug doordat de medewerker eerder weer aan de slag kan”, stelt Van Amerongen.

Zó herkent u psychische klachten:

Vermoeid

Uw medewerker heeft vermoeidheidsklachten, komt futloos en afwezig over en is minder productief.

Prikkelbaar

Uw medewerker heeft een kort lontje, is vaker ontevreden en raakt snel geïrriteerd.

Verstrooid

Uw medewerker kan niet goed luisteren, komt soms niet op simpele woorden en heeft concentratieproblemen.

Lichamelijke klachten

Uw medewerker heeft steeds meer lichamelijke klachten zoals hoofdpijn, misselijkheid en oorsuizen.

Verbitterd

Uw medewerker wordt steeds cynischer over zijn werkzaamheden en de algehele werkdruk en kan slecht tegen veranderingen.

Vaak ziek

Uw medewerker meldt zich de laatste tijd vaker ziek.

Ga het gesprek aan

Vermoedt u psychische klachten? Maak het bespreekbaar en ga met uw medewerker in gesprek. Stel open vragen om erachter te komen wat er speelt. Oprechte belangstelling en begrip wordt vaak zeer gewaardeerd en de uitkomst is zelden negatief. Stel vragen als: ‘Hoe gaat het met je?’, ‘Hoe ga je daar mee om?’ en ‘Wat zou de oorzaak kunnen zijn?’ Probeer vervolgens te polsen wat de medewerker nu al aan de klachten doet. Kun je daar aan bijdragen? Bijvoorbeeld door taken weg te nemen, deadlines op te schuiven en meer pauzemomenten in te lassen. Bespreek welke taken veel energie kosten en welke werkzaamheden juist energie geven. Pas werkzaamheden en werktijden daar op aan, of stel voor om tijdelijk minder uren te werken zodat werk en het privéleven beter op elkaar aansluiten.

Schakel bedrijfsarts in

Kijk als werkgever zeker niet alleen naar de werkdruk van medewerkers. Check ook of uw medewerker genoeg steun en waardering van u en naaste collega’s ervaart. Het zijn vaak de kleine dingen waar mensen energie van krijgen. Een compliment, een luisterend oor of inspraak bij een beslissing. Informeer ook naar de thuissituatie. Spelen daar soms dingen die van invloed zijn op iemands gestel? Denk aan een psychische aandoening, een scheiding, verlies of verslaving. Bied een luisterend oor en vraag waar u kunt helpen. Hulp nodig bij de begeleiding van uw medewerkers? Schakel dan zeker de hulp van een bedrijfsarts in. Laat uw medewerker bijvoorbeeld op preventief spreekuur gaan. De bedrijfsarts kan u helpen vaststellen wat er gaande is en u adviseren over werk en behandeling. Bijvoorbeeld door uw medewerker door te verwijzen naar een coach of psycholoog.

Houd contact

Komt uw medewerker (langdurig) thuis te zitten? Geef hem of haar dan de ruimte om te herstellen, maar houd wel altijd de regie; onderhoud goed contact, creëer passende werkmogelijkheden, blijf positief en werk aan haalbare oplossingen. Zorg bij werkhervatting bijvoorbeeld voor aangepaste taken en maak een speciaal opbouwschema zodat de medewerker de draad rustig weer kan oppakken.

Een medewerker met psychische klachten en wilt u zorg op maat aanbieden? Bekijk de mogelijkheden van [naam provider].