Hybride werken en de invloed op de arbeidsrelatie

Afwisselend thuis en op kantoor werken heeft impact op hoe vaak we elkaar op de werkvloer zien. Maar wat doet hybride werken met de arbeidsrelatie en duurzame inzetbaarheid van werknemers? Prof. dr. Pascale Peters, hoogleraar Strategisch Human Resource Management, legt uit. 

Hybride werken is niet meer weg te denken uit het werklandschap. Vaak is het zelfs een voorwaarde voor werknemers, omdat het hen veel flexibiliteit oplevert. Voor werkgevers is dit soms een uitdaging. De arbeidsrelatie verandert immers, maar hoe precies? Pascale Peters is hoogleraar aan de Nyenrode Business Universiteit. ‘Hybride werken is geen nieuw concept. Het idee ontstond al in de jaren zeventig. Een Amerikaanse ingenieur kwam op het idee om in plaats van de mensen naar het werk te verplaatsen, het werk naar de mensen te verplaatsen. De techniek stond natuurlijk toen nog in de kinderschoenen. Vanaf 2000 begon ik onderzoek te doen naar dit zogenaamde telewerken. Dit was toen nog steeds alleen mogelijk voor een select gezelschap. In al die jaren is het gegroeid en na de coronacrisis is het niet meer weg te denken.' 

Wat werkgevers uit hybride werken halen 

De voordelen van hybride werken zijn bekend. Pascale: 'Werkgevers zien dat veel van hun werknemers efficiënter werken. Ze kunnen hun tijd flexibel inzetten, zodat ze bijvoorbeeld ook in de avonduren klanten te woord kunnen staan. De autonomie die vaak gepaard gaat met flexibel werken maakt werknemers gemotiveerder. Tegenwoordig moet je als werkgever een goed verhaal hebben wanneer je hybride werken niet aanbiedt of weigert. Het is geen benefit maar een must geworden. Jongeren vragen om flexibiliteit maar sociale aspecten, zoals aandacht en feedback om zich professioneel te kunnen ontwikkelen, zijn tegelijkertijd ook belangrijker gevonden.' 

Pascale Peters

Hybride werken niet voor iedereen vanzelfsprekend 

Toch kleven er ook nadelen aan de flexibele werkvorm. 'In de eerste plaats moeten mensen zelfdiscipline hebben om op afstand te werken. Ook moeten zij een geschikte thuissituatie hebben.' Het belangrijkste is volgens de hoogleraar om een goede balans te vinden tussen thuiswerken en op kantoor. 'Dit is vooral belangrijk voor het opbouwen van vertrouwen. Als je elkaar niet face-to-face ziet, is dat een stuk lastiger, maar niet per se onmogelijk. Voor sommige creatieve ideeën is het toch wel handig om met elkaar in één ruimte te zitten.' Ook voor het behouden en verdiepen van affectieve relaties is hybride werken niet altijd voordelig. 'Je bent minder geneigd om zomaar met iemand te videobellen, terwijl je op kantoor makkelijker afspreekt. Relaties kunnen hierdoor verschalen.' 

Impact op de arbeidsrelatie 

Maar wat is precies de impact op de arbeidsrelatie? Pascale: 'De impact is voor werkgevers aan de ene kant positief. Omdat werknemers zich bijvoorbeeld meer inzetten en je een preferred employer wordt. Maar tegelijkertijd vraagt dit om een andere leiderschapsstijl. Het traditionele managing by walking around gaat niet meer. Je moet dus op een andere manier zorgen dat je in contact blijft met je werknemers. En hopen dat de relaties met andere collega's behouden blijven. Dit vraagt om het vaker organiseren van formele en informele bijeenkomsten, om verschaling van relaties tegen te gaan of die verrijking aan te jagen.' Hybride werken kan daarnaast een positieve impact hebben op de duurzame inzetbaarheid van werknemers. 

Duurzame inzetbare medewerkers 

Duurzame inzetbaarheid is een breed begrip, volgens Pascale: 'Voor mij gaat duurzame inzetbaarheid over dat men de abilities, de motivation en de opportunity heeft om te werken. Onder abilities verstaan we de competenties die vragen om ontwikkelingsmogelijkheden. Men moet aan hun competenties kunnen blijven werken. Ook gemotiveerd blijven, op welke manier dat ook is. Tot slot gaat het om de opportunity; de mogelijkheid om gezond en in fysiek en mentale goede staat te blijven werken. En daarbij hoort ook nog dat het werk het liefst betekenisvol is, zowel voor de werknemer en werkgever als voor de maatschappij. Het is een voorwaarde dat dit allemaal in de juiste balans is.' 

Hoe draagt hybride werken bij aan duurzame inzetbaarheid? 

Werkgevers die juiste balans vinden, zien dat hybride werken bijdraagt aan de duurzame inzetbaarheid van werknemers. Pascale: 'De balans draait om wat goed is voor de werknemer, het team, het bedrijf en de maatschappij. Het is geen one-size-fits-all aanpak, maar het vraagt om continu te monitoren en te bespreken wat iedereen nodig heeft. Maatwerk binnen de grenzen van collectieve richtlijnen. Hybride werken zorgt over het algemeen voor flexibiliteit, zodat werknemers in staat zijn om werk en privé goed te combineren. In principe, want soms moet je werknemers beschermen om niet altijd aan het werk te zijn. Dit geeft energie en motiveert. Hoe je het proces van hybride werken inricht, bepaalt dus welke mate je werknemers gemotiveerd en gezond blijven. Het is dus echt belangrijk om die goede balans te vinden en de condities te scheppen waaronder hybride werken motiveert. Waaronder het mensen gezond houdt en waaronder het mensen in staat stelt om van elkaar te blijven leren, formeel en informeel. Zo creëer je uiteindelijk duurzame inzetbare medewerkers,' sluit Pascale af.

Meer weten? Zo houd je medewerkers duurzaam inzetbaar. 

Kennissessie hybride werken & leiderschap

Pascale Peters was één van de sprekers tijdens de kennissessie hybride werken & leiderschap op 27 juni 2023. Bekijk hieronder de aftermovie van dit evenement.