Thuismonitoring neemt vlucht na coronapandemie

Grotere groepen patiënten in de thuissituatie monitoren vanuit één centrale plaats. Met als doel: het verlagen van de druk op de zorg én lagere zorgkosten. Dit is geen toekomstmuziek. In diverse ziekenhuizen in Nederland wordt dit al gedaan. Zo ook in het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht en Nieuwegein, onderdeel van Santeon Groep.

Thuismonitoring-verpleegkundigen Marleen Peterse en Marja van den Berg vertellen hoe thuismonitoring zich ontwikkelde in het St. Antonius Ziekenhuis. Marja: ‘Al ver voor de start van de coronapandemie waren er diverse eHealth-initiatieven in ons ziekenhuis. Thuismonitoring is dus niet nieuw voor het St. Antonius, maar op deze schaal wel. Die eerste initiatieven waren afdelingsgebonden en zeer beperkt in omvang in verband met de personeelscapaciteit. Artsen en verpleegkundigen doen het er namelijk bij, naast het draaien van een polikliniek en het werk aan het bed.’

Ligdagen omlaag

Marleen vult aan: ‘Tijdens de coronapandemie hebben een paar studenten geneeskunde en twee arts-assistenten thuismonitoring voor coronapatiënten op grote schaal opgezet in het ziekenhuis. Door de inzet van thuismonitoring konden we het aantal ligdagen met wel vier tot vijf verminderen. Een enorme winst, want we weten allemaal hoe druk het toen in de ziekenhuizen was. En goed voor de patiënt. Dankzij thuismonitoring konden deze mensen in hun vertrouwde omgeving conditie opbouwen, zuurstof afbouwen en zelfs mentale ondersteuning krijgen. We gebruikten daar de Luscii-app voor COVID voor, één van de programma’s in de app die wij nu ook gebruiken.’

Wat is thuismonitoring?

Bij thuismonitoring beantwoorden patiënten thuis na een opname of ingreep vragen en doen ze dagelijkse metingen, van bijvoorbeeld gewicht en bloeddruk. De antwoorden en resultaten van die metingen sturen zij in via een app. De zorgverleners – aan de andere kant van de lijn – bekijken en beoordelen de data. Indien nodig grijpen zij in, om te voorkomen dat de gezondheid van een patiënt verslechtert. Hiermee worden (spoed)opnames, maar ook onnodige bezoeken aan de polikliniek, voorkomen.

Thuismonitoring wordt daarnaast ingezet om patiënten minder lang in het ziekenhuis te laten liggen en ze veilig thuis te laten herstellen. Op deze manier komen bedden eerder vrij. Dit draagt bij aan het verkorten van wachtlijsten en het verminderen van zorgkosten.

Meer ziektebeelden

De thuismonitoringsapp van Luscii is niet alleen in te zetten bij COVID. Momenteel volgt het team Thuismonitoring al diverse groepen patiënten met verschillende (tijdelijke) ziektebeelden. Zo is er een groep die een longtransplantatie achter de rug heeft en nu (tijdelijk) monitoring nodig heeft doordat ze geveld zijn door COVID of een longontsteking. Of patiënten met hartritmestoornissen die daar een ablatie (een behandeling bij hartritme stoornissen red.) voor hebben gehad. Marleen: ‘We volgen ook zo’n 30 patiënten met chronische aandoeningen, zoals COPD. Zij komen normaliter drie tot vier keer per jaar naar de poli, nu alleen als daar aanleiding voor is. Artsen krijgen op deze manier meer ruimte voor patiënten die wel (acute) zorg nodig hebben. Binnenkort krijgen we er patiënten bij met een huidinfectie, die antibiotica krijgen via het infuus. Deze mensen blijven gewoonlijk in het ziekenhuis tot het infuus niet meer nodig is. Dankzij thuismonitoring en in combinatie met medische assistentie door de thuiszorg, kunnen zij mét infuus naar huis om in hun eigen omgeving te herstellen.’

Patiënten met hartritmestoornissen komen ook voor thuismonitoring in aanmerking. Het Antonius Ziekenhuis volgt 85 van hen al via de Luscii-app. Marleen: ‘Via de camera op de smartphone kunnen zij via die app een hartfilmpje maken en insturen naar ons. Samen met de vragenlijst die iemand via de app invult geeft dat een goed beeld van de situatie.’

Blije patiënten

Marleen en Marja draaien sinds 1 januari 2022 als verpleegkundige thuismonitoring mee in een pilot in het Antonius Ziekenhuis. Marja: ‘Ik merk dat we met deze nieuwe vorm van zorg in een behoefte voorzien van patiënten. Zij ervaren het als prettig en veilig. Ook voor het ziekenhuis kan thuismonitoring veel opleveren. Bijvoorbeeld als het gaat om inzet van personeel en beddencapaciteit. Mits goed georganiseerd. De komende maanden onderzoeken we wat wel en niet werkt en wat deze zorginnovatie oplevert náást blije patiënten. Het is nu nog te kort dag om daar iets zinnigs over te zeggen.’

Smartphone nodig

Thuismonitoring is niet voor iedereen de heilige graal, geeft Marja toe. ‘Thuismonitoring moet passen bij de ziektelast die iemand ervaart. Het bijhouden en invullen van gegevens in de app kost tijd. Patiënten met heel weinig klachten hebben geen zin om iedere dag in de app aan te geven dat ze zich goed voelen. Dat heeft weinig zin.’ Een patiënt heeft zelf de keuze om wel of niet aan thuismonitoring te doen. ‘En ze hebben natuurlijk een smartphone of tablet nodig en moeten een beetje digivaardig zijn. Maar vaak lukt het prima met een beetje hulp van ons.’ besluit Marleen.