Is de lentezon gevaarlijk?

Zodra het voorjaar aanbreekt genieten we met z'n allen van de zon. Maar hoe gevaarlijk is die lentezon eigenlijk? We vroegen het Menno Gaastra, dermatoloog bij Centrum Oosterwal, Noordwest Ziekenhuisgroep en Huid Medisch Centrum.

“Hoewel de zon in het voorjaar nog niet op volle kracht is, kan hij al wel degelijk huidschade aanrichten. Onze huid is in de winter dunner en droger geworden omdat we weinig zonlicht hebben gehad. Juist daarom heeft de lentezon een behoorlijke impact op onze huid.”

Zonlicht zorgt voor vermindering van je afweersysteem. “Ons lichaam moet de hele dag vechten tegen de boze buitenwereld en zich weren tegen aanvallen van buitenaf. Zonlicht is zo’n aanval en daar reageert het lichaam direct op. Bij zonverbranding zie je de huid roder en dikker worden en je bloedvaten gaan meteen aan de slag. Ze verwijden zich en werken hard om de huid te herstellen. Vaak is dan het kwaad al geschied.”

Mythe

Men heeft lang gedacht dat zonverbranding het grote gevaar was. Maar de grootste boosdoener is de hoeveelheid zon die de huid te verduren krijgt. “Natuurlijk is zonverbranding gevaarlijk, maar wat veel mensen niet weten is dat alle zon die je in je leven hebt gehad opgeslagen ligt in het geheugen van je huid. Het aantal uren dat je in de zon doorbrengt is een optelsom, dus ook het lentezonnetje dat je in je achtertuin pakt.”

Omdat we ons graag blootstellen aan de warmte van de zon, zorgt dat juist voor het grote gevaar. Een beetje zon is lekker, begrijpt Menno: “We worden er vrolijk van en zon is ook goed voor de aanmaak van vitamine D. Maar die is met 15 minuten daglicht op de rug van de hand al aangemaakt.”

Huidkanker

De cijfers liegen er niet om: 1 op de 5 Nederlanders krijgt huidkanker. Huidkanker is daarmee een van de meest voorkomende soorten kanker. “Zonlicht bestaat uit UV-A en UV-B straling. UV-B, met de B van brand, zorgt voor de verbranding. Maar onderschat UV-A vooral niet. UV-A bestaat uit lange lichtgolven en zorgt juist voor het ontstaan van melanomen.”

Een melanoom is meestal te herkennen aan het plotseling verschijnen van een lichtbruine, donkerbruine of rode vlek op de huid die snel groeit. Deze vlek lijkt in het begin nog op een moedervlek. Het is de snelst groeiende vorm van kanker in Nederland.” Daarom is het gebruik van de zonnebank ook gevaarlijk. “Daar komt ook UV-A licht bij vrij. Meestal met een zonnekracht die doet denken aan een hete Mediterrane zomerse dag.”

Eeuwige jeugd

“We willen allemaal graag jong blijven ogen, maar te veel zonlicht zorgt voor een snellere veroudering van de huid. En met die veroudering verschijnen de rimpels die we nou eenmaal niet graag zien. Dus: wapen je tegen de zon! Zet een hoofddeksel op en smeer je in met een zonnebrandcrème. En wees niet te zuinig: de dikte van de zonnebrandlaag op je huid is belangrijker dan de hoogte van de factor. Factor 30 beschermt voor zo’n 96%, terwijl factor 50 97% bescherming biedt. Het verschil is dus maar 1%. Zowel bij factor 30 als 50 kun je niet de hele dag doen met één dun laagje, maar dien je goed en regelmatig te smeren. En vergeet niet: ook op een bewolkte dag en in de schaduw bereikt straling je huid.”