Dankzij deze ronde kijkers bewonder je de wereld om je heen, maar je zal ze nooit met het blote oog zien: je eigen ogen. Wat weten we eigenlijk van deze complexe organen? Laat je verbazen door deze 7 interessante feiten over de ogen.
Knipperen met je ogen gebeurt razendsnel. Ze hebben slechts 100 tot 150 milliseconden nodig om te sluiten en weer te openen. Het oog is dan ook de snelste spier van het menselijk lichaam. Als het oog een sprintje zou trekken, zou het bewegen met een snelheid van 800 kilometer per uur. De allersnelste beweging van het oog is de oogsprong, waarbij het verspringt van fixatiepunt. Bijvoorbeeld wanneer je in een rijdende auto uit het raam kijkt en je ogen telkens moeten ‘bijspringen’.
Heb je blauwe ogen? Dan behoor je tot de grootste familie van de wereld. Uit onderzoek aan de Universiteit van Kopenhagen blijkt namelijk dat er ongeveer tienduizend jaar geleden in Europa een genetische mutatie plaatsvond waarbij de eerste persoon met blauwe ogen ter wereld kwam. Iedereen met blauwe ogen stamt dus af van één Europeaan. Dat zijn ongeveer 150 miljoen mensen. Iemand zin in een familiefeestje?
Smeren, smeren en nog eens smeren. Je huid beschermen tegen de zon is belangrijk, maar denk ook aan je ogen. Draag tijdens het zonnen bijvoorbeeld een zonnebril die beschermt tegen UV-straling. Zonnestraling is namelijk schadelijk voor de buitenste beschermlaag van je ogen, het hoornvlies. Je kunt bij verbranding last krijgen van branderige en tranende ogen. Hoewel verbranding bij je ogen minder snel voorkomt door de bescherming van je wimpers, is het niet onmogelijk.
Niet alleen je lichaam wordt blij van een bord vol vitaminen, ook specifiek je ogen. Wanneer je minstens twee keer per week vis eet, verklein je namelijk het risico op oogziektes. Dat komt door de omega-3-vetzuren die een beschermende werking hebben. Deze antioxidanten vormen een wapen tegen leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD). LMD is een van de meest voorkomende oogziektes, waarbij het centrale deel van het netvlies achteruitgaat. Andere antioxidanten als zink, vitamine C, vitamine E en luteïne bieden ook bescherming.
Is het je wel eens opgevallen dat de meeste dieren geen zichtbaar oogwit hebben en mensen wel? Dat is geen toeval. Het oogwit bij de mens heeft een evolutionaire functie. Omdat het oogwit contrasteert met onze gekleurde iris, kunnen we goed zien of iemand ons recht in de ogen aankijkt. Dat is handig als je met iemand wilt samenwerken. Het oogwit is volgens wetenschappers daarom een teken van onderling vertrouwen en een non-verbaal communicatiemiddel.
Roken is schadelijk voor de gezondheid van je ogen en kan je zelfs blind maken. Het zorgt namelijk voor een afname van de hoeveelheid beschermende antioxidanten in je lichaam. En daarmee voor een grotere kans op oogziektes. Veelvoorkomende ziektes zoals staar, glaucoom (beschadigde oogzenuw) en leeftijdsgebonden maculadegeneratie spelen dan ook meer op bij rokers dan bij niet-rokers.
Grote kans dat je dit al wist, maar weet je ook waarom je ogen moe worden? In het donker spannen de spieren rond je iris samen, zodat de pupil groter wordt en er meer licht binnenvalt. Ook passen de staafjes, kegels en zenuwcellen op het netvlies zich aan om goed te blijven zien. Maar om te focussen op woorden trekken de spieren rond de iris en lens zich ook nog eens samen. Daarmee moeten je ogen extra hard werken en dat resulteert in droge of jeukende ogen, hoofdpijn en een wazig zicht. Maar wees gerust: het richt geen blijvende schade aan.
Bronnen: Wibnet.nl, Oogfonds.nl, Gezondheidsnet.nl & Gezondheidsplein.nl
