Alle artikelen

'Blue Monday' en meer winterdipfabels

  • Categorie: Levensstijl
  • Categorie: Achtergrond
  • Leestijd: 4 min
  • Datum: 12 januari 2024

Blue Monday is de meest deprimerende dag van het jaar. Toch? Welnee! Vijf waar- en onwaarheden over de winterblues. Toch last van een winterdip? We geven je drie tips hoe je hier het beste mee om kunt gaan.

De feestdagen zijn voorbij, het is donker en koud buiten, je geld is op, de lente lijkt nog mijlenver weg en dan is het nog maandag ook; voor de Britse psycholoog Cliff Arnall genoeg redenen om de maandag van de derde week van januari te bestempelen als de meest deprimerende dag van het jaar. Maar gelukkig is er ook góed nieuws: zijn onderzoek is nooit bewezen.

'Blue Monday' en meer winterdipfabels

Dip door donkere dagen

Toch last van sombere gevoelens? De winterdip, die bestaat wél. ‘Uit onderzoek blijkt dat de hoeveelheid zonlicht van invloed is op ons lichaam en onze stemming’, licht psychologe Renie Bahlmann toe. ‘Als die hoeveelheid verandert, zoals in de winter, kan dat effect hebben op je lijf en gemoedstoestand. Ruim een miljoen Nederlanders hebben last van zo’n dip. Bij de meeste mensen gaat die gelukkig weer over zodra de lente begint. Houden je klachten langer aan, dan is het goed om hulp in te schakelen.’

#1 Mannen en vrouwen hebben evenveel kans op een winterdip: Fabel

Vrouwen hebben maar liefst 50 procent meer kans op een winterdip of -depressie dan mannen. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de gevoeligheid van vrouwen voor cyclische veranderingen, seizoensveranderingen en hormonen.

#2 Jarig in de winter? Meer kans op een winterdip: Feit

Het seizoen waarin je bent geboren – en dus de hoeveelheid licht in de periode na je geboorte – is van invloed op het functioneren van je biologische klok, blijkt uit Amerikaans onderzoek. Mensen die in de winter jarig zijn, kunnen daardoor meer last hebben van het wisselen van seizoenen.

#3 Een zonnebankkuur is een goede remedie: Fabel

Lichttherapie, waarbij licht via het netvlies naar binnen komt, is een effectief middel tegen winterdepressie. Een zonnebank werkt echter met ultraviolet licht, waarbij je je ogen absoluut niet mag openhouden.

#4 In de tropen bestaat de winterdip niet: Feit

Bewoners van de Tropen hebben geen last van de winterblues, die komt daar namelijk niet voor. In noordelijk gelegen landen als IJsland, Zweden en Canada liggen de cijfers juist weer een stuk hoger.

#5 Buitenlucht en beweging helpt: Feit

Tip tegen de dip: ga naar buiten, hoe graag je ook onder de dekens zou willen blijven liggen. Daglicht, frisse lucht en beweging helpen je sneller weer vrolijk te worden.

Winterdepressie

Een winterdepressie mag niet verward worden met de mildere winterblues of -dip, waarbij mensen wél last krijgen van bepaalde klachten, maar nog behoorlijk kunnen functioneren. Als je echt een depressie hebt, is het van belang om hulp te zoeken. Maar een dip kun je zelf behoorlijk te lijf gaan. Enkele tips:

1. Licht, licht en nog meer licht

Zoek het (dag)licht op. Probeer elk zonnestraaltje en stukje blauwe lucht mee te pakken. Wandel even naar buiten om een brief te posten, leen de hond van de buren of ga een stukje rennen. Dat helpt echt! Je kunt ook een lichttherapie volgen met een speciale lamp. Bespreek dit eerst even met je huisarts en ga niet op je eigen houtje rommelen. Het is belangrijk dat je dat met beleid doet.

2. Verwen jezelf, maar wel op de goede manier

Als je niet lekker in je vel zit, is het verleidelijk om naar chocolade of vette snacks te grijpen. Maar echt beter ga je jezelf daar niet door voelen. Probeer juist lekkere, lichte en vitaminerijke dingen te eten. Verwen jezelf met verse soep of maak een feestelijke snackschaal vol met rauwkost (en oké, een lekkere dip).

3. Maak het extra gezellig

Misschien wil je de hele dag onder de dekens blijven liggen. Maar je gaat je stukken beter voelen wanneer je jezelf toch onder de mensen begeeft. Bel die vriend of vriendin en maak leuke plannen. Nodig de buurvrouw uit. Steek kaarsjes aan. Draai vrolijke muziek. Ook al voelt dat misschien geforceerd, het heeft absoluut effect.

Bronnen: o.a. GZ-psycholoog Renie Bahlmann, scientias.nl en npowetenschap.nl