Blended care: mentale hulp, zowel fysiek als online

Steeds meer mensen, voornamelijk jongeren, krijgen te maken met mentale problemen. Van angst en eenzaamheid tot stress en burn-outs. Daarnaast laten de coronapandemie en het huidige klimaat zien dat aandacht voor mentale gezondheid extra belangrijk is. Maar hoe kom je snel aan psychologische hulp, als je daar vaak nog lang op moet wachten? Psychologenpraktijk iPractice wil hier de uitkomst in zijn, door mentale zorg zowel fysiek als online te bieden.

De invloed van de coronapandemie

Volgens onderzoek van UNICEF heeft 1 op de 7 jongeren wereldwijd psychische problemen. Ook in Nederland zijn de cijfers niet mals: volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) waren 1 op de 4 jongeren tussen de 18 en 25 jaar in de eerste helft van 2021 psychisch ongezond. Door de coronapandemie en economische onzekerheid lijken klachten zoals stress, angst en depressiviteit alleen maar toe te nemen.

Dat de coronapandemie invloed heeft gehad op de behoefte aan hulp, ziet ook Bertien Dumas. Ze is opgeleid als arts en bedrijfskundige en is nu algemeen directeur bij iPractice. ‘Door alle beperkingen in de afgelopen twee jaar, hebben veel mensen weinig uitlaatkleppen gehad om hun emoties te reguleren. En als die emotieregulatie zelf niet meer lukt, ontstaat er behoefte om daar met professionals over te spreken. Wat dat betreft heeft de pandemie ook laten zien dat worstelen met je gevoelens heel normaal is en dat je hier beter tijdig mee aan de slag kunt gaan.’

Wachtlijsten en Treeknormen

In de zorg kan je te maken krijgen met wachtlijsten. Zorgverleners en verzekeraars hebben afspraken gemaakt over maximaal aanvaardbare wachttijden, de zogenaamde Treeknormen. Voor de geestelijke gezondheidszorg (ggz) is de maximale wachttijd van aanmelding 4 weken. Tussen aanmelding en intake is dat weer 4 weken. De maximale wachttijd tussen intake en behandeling is 6 of 7 weken. In een recente kamerbrief van Conny Helder, de minister van Langdurige Zorg en Sport, wordt duidelijk dat er bijna 85.000 mensen op de wachtlijst staan voor de basis ggz en specialistische ggz. Voor bijna 9.000 mensen binnen deze groep is de wachttijd voor behandeling langer dan wat volgens de norm is vastgesteld. Voor zo’n 31.000 mensen is de wachttijd voor een intake langer dan de Treeknorm van 4 weken.

De minister baseert haar brief op cijfers van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De NZa ziet de afgelopen jaren voornamelijk ontwikkeling in aanmeldwachttijd en behandelwachttijd. ‘Uit de cijfers blijkt dat de aanmeldwachttijden iets afnemen en de behandelwachttijden toenemen. Hierdoor wachten mensen minder lang op een intake, maar wachten zij langer op de start van hun behandeling. Deze ontwikkeling begon in het eerste halfjaar van 2021 en wordt nu door de NZa nog steeds gezien’, aldus de minister.

Een combinatie van fysiek en online

Om de behandelwachttijd te verkorten, en zo psychische zorg toegankelijk te maken, zet iPractice blended care in. Dit is een combinatie van fysieke gesprekken met een psycholoog – in een van hun praktijken in Nederland - en online contactmomenten. Bertien: ‘In onze behandelingen wisselen we verdiepende gesprekken af met online therapie. Elke cliënt heeft twee behandelaren. In de spreekkamer gaan de psychologen met cliënten de diepte in. Tussen deze momenten door heeft de cliënt contact met zijn of haar online psycholoog. Die checkt bij de cliënt in, helpt de cliënt met oefeningen en is beschikbaar voor contact tussen de spreekkamermomenten door. Deze momenten vinden plaats op locatie en kunnen, op verzoek van de cliënt, ook online plaatsvinden via een videobelverbinding’, legt Bertien uit.

Nine Gramberg is opgeleid als gezondheidszorg-psycholoog en nu medisch directeur bij iPractice. Naast haar managementtaken behandelt ze ook een dag in de week cliënten. De werkwijze van iPractice is oplossingsgericht, kortdurend en intensief, vertelt Nine: ‘We gaan altijd uit van de hulpvraag van de cliënt. Wat zijn de doelen waar een cliënt aan wil werken? Dit kunnen doelen zijn op meerdere gebieden. We werken transdiagnostisch en combineren technieken van verschillende evidence based behandelmethoden.’ iPractice biedt hulp bij verschillende klachten, waaronder angststoornissen, burn-out, PTSS, eenzaamheid en rouw. Nine: ‘De meest voorkomende vragen waarvoor mensen hulp bij ons zoeken, zijn traumagerelateerd of komen voort uit angsten of stemmingswisselingen.’

De voordelen en aanpak

Blended care heeft verschillende voordelen, vertelt Nine: ‘Cliënten hebben hierdoor altijd een psycholoog tot hun beschikking. Daarnaast oefenen ze voortdurend met wat ze geleerd hebben in de verdiepende gesprekken. Ook zijn we dichtbij op locatie en kunnen we daarnaast makkelijk overschakelen op online contact. Een extra plus is dat de psychologen minder bezig zijn met administratie door slimme inzet van technologie.’

Door deze combinatie van fysiek en online, worden de psychologen van iPractice apart opgeleid. Want gedragingen en lichaamstaal die fysiek makkelijk te spotten zijn, zijn al een stuk lastiger te zien in een online videogesprek. ‘We leiden onze psychologen op in onze eigen iPractice Academy. Onze psychologen doorlopen voortdurend trainingen in onze visie en werkwijze. Omdat we dus zowel offline als online werken richten we ons in de trainingen op beide onderdelen’, vertelt Bertien. Sinds 1 april heeft iPractice een eigen gz-opleiding, waarin psychologen worden klaargestoomd op deze hybride toekomst.

Omgaan met lange wachtlijsten

iPractice helpt op verschillende manieren met het bieden van psychologische hulp en het verlichten van wachtlijsten, legt Bertien uit. ‘Wij kijken naar de hulpvraag van de cliënt en naar alle klachten die een cliënt heeft, om een oplossing te vinden voor zijn of haar hulpvraag. We kijken dus over diagnoses heen en behandelen veel cliënten die wellicht op andere plekken in de specialistische ggz behandeld worden. Daarnaast zijn we in drie regio’s betrokken bij de online transfer ggz. Door cliënten te screenen, als verlengstuk van de huisarts, kunnen we hen goed matchen met het juiste zorgaanbod. Op deze manier worden cliënten met een passend advies naar de juiste aanbieder verwezen.’

Hulp voor iedereen

Iedereen kan hulp krijgen bij iPractice, met of zonder verwijzing van de huisarts. Voor mensen die een gesprek met een psycholoog nog wat te zwaar vinden, heeft iPractice het platform OpenUp in het leven geroepen. Bertien ‘Dit is een laagdrempelig platform voor mentale zorg en is voor iedereen toegankelijk die een mentaal steuntje in de rug wilt. OpenUp is hulp die niet valt onder verzekerde zorg.’

En wat als je twijfelt om hulp te zoeken? Wacht niet te lang als je ergens mee zit, benadrukt Nine: ‘Hulp zoeken als je mentaal in de knoop zit is net zo normaal als hulp zoeken voor lichamelijke klachten. En onderzoek goed waar je hulp kunt krijgen. Veel aanbieders hebben wachtlijsten, terwijl er ook veel zonder zijn. Daarnaast is het goed om te onderzoeken of (deels) online zorg goed aansluit bij jouw situatie.’