Zo tref je voorzorgsmaatregelen tegen teken

Teken, de meeste mensen gaan al gruwelen bij de gedachte. En terecht, een klein beestje dat zich vastzet op je huid en zich tegoed doet aan jouw bloed. Daarbij komt ook nog dat sommige teken een bacterie verspreiden die de ziekte van Lyme veroorzaakt. Maar geen paniek, we vertellen je hoe je een tekenbeet voorkomt en wat je moet doen als je wordt gebeten.

Allereerst, wat is een teek?

Een teek is een geleedpotige parasiet die lijkt op een klein spinnetje en leeft in verschillende natuurgebieden: van weilanden met hoog gras tot aan dichtbegroeide bossen. Maar ook in tuinen, parken en op het terras kunnen teken voorkomen. Teken voeden zich met het bloed van dieren en mensen. Dit doen ze door zich vast te zetten in de huid. De beestjes zijn één tot vier millimeter groot en zijn dus nauwelijks te zien wanneer ze over je huid lopen. Vanaf het moment dat een teek zich in je huid heeft genesteld, begint het met bloed zuigen om te kunnen overleven en zich voort te planten.

Hoe herken je een tekenbeet?

Ben je gebeten door een teek, dan voel je dit niet. Het is dus heel belangrijk dat je na het wandelen of kamperen in begroeide gebieden je lichaam checkt op teken. Een teek ziet eruit als een klein zwart knopje op je huid. Vaak zie je een rood bultje waar de teek gebeten heeft en in veel gevallen zal er een rode kring rondom de beet te zien zijn. Hoe langer de teek op je huid zit, hoe groter hij wordt en hoe beter hij te herkennen is.

Hoe zit het met de ziekte van Lyme?

De grootste angst bij een tekenbeet is het krijgen van de ziekte van Lyme. Het is alleen niet zo dat iedere teek de bacterie die de ziekte van Lyme veroorzaakt bij zich draagt. Hoe zit dat dan? De teek heeft drie levensstadia: eerst is het een larve, daarna groeit het uit tot een nimf en vervolgens wordt het een volwassen teek. In alle stadia gaat de teek op zoek naar het bloed van mensen en dieren. Word je gebeten door een larve, dan is deze beet het minst makkelijk te herkennen, omdat de teek nog erg klein is. Het grote voordeel van de beet van een larve is dat deze meestal niet geïnfecteerd is en de ziekte van Lyme niet bij zich draagt. Een beet van een nimf is al beter te zien, maar is ook meteen gevaarlijker. De beet van een volwassen teek is niet te missen, maar ook hierbij is de kans aanwezig dat je besmet wordt met een ziekte.

Verwijder de teek binnen 24 uur

Één op de vijf teken is besmet met de ziekte van Lyme. Wanneer je een teek binnen 24 uur ontdekt, ben je vaak nog op tijd om besmetting tegen te gaan. Maar let op: 5 tot 10% van de besmette teken heeft een afwijking waardoor tijdens de beet al een besmetting wordt veroorzaakt. Het is in alle gevallen belangrijk de teek zo snel mogelijk te verwijderen. Noteer altijd de datum en het tijdstip van het verwijderen van de teek en waar en wanneer de teek ongeveer gebeten heeft, en houd de tekenbeet nog een tijdje in de gaten.

Vermoed je dat de tekenbeet langer dan 24 uur geleden is, omdat je hem bijvoorbeeld pas een paar dagen na je kampeertrip of wandeling ontdekt, neem dan contact op met de dokter. Deze kan controleren of je behandeld moet worden tegen een eventuele besmetting. Doe hetzelfde als je je niet lekker voelt na een tekenbeet of de rode ring rondom de plek van de beet niet verdwijnt.

Gebruik de juiste hulpmiddelen

Een teek verwijderen kan lastig zijn, omdat een teek zich flink vastzet in je huid. Een teek proberen te verwijderen zonder hulpmiddelen kan gevaarlijk zijn, omdat je de ziekteverwekkers juist je lichaam in kan knijpen. Probeer dit dus niet! Er zijn verschillende hulpmiddelen om een teek veilig te verwijderen, namelijk een tekentang en een tekenverwijderaar. Zorg dat je de teek volledig, dus inclusief kop, goed vastpakt met de tang. Trek de teek er vervolgens met een draaiende beweging uit. Zorg dat je voldoende draait, anders kan het verwijderen alsnog leiden tot besmetting.

Beter voorkomen dan genezen

Uiteraard voorkom je liever een tekenbeet dan dat je er een geneest. Dit kun je doen door altijd dichte schoenen, sokken en een lange broek te dragen als je door hoog gras of door het bos wandelt. Ook bestaan er insectwerende sokken, die zijn geïmpregneerd met een biologisch afbreekbare insecticide waar teken niet op kunnen zitten of lopen. Je koopt deze bijvoorbeeld bij Bever. Ga je toch op slippers of in een korte broek op pad, smeer dan de onbedekte huid (ook je armen en gezicht) in met een Anti Teek Spray. Deze spray beschermt je huid tot 6 uur tegen teken, maar ook tegen steken van muggen.

Denk je nu: mij niet gezien zo’n teek, ik blijf wel binnen… Dat is niet nodig! Als je jezelf, je kinderen en eventueel je partner goed checkt op teken na een dag in de natuur, dan ben je er op tijd bij als je er een ontdekt.